Het is de Week van de Toegankelijkheid. Een jaarlijkse week die nog hard nodig is, omdat toegankelijkheid een voorwaarde is om mee te kunnen doen.
Dit jaar gaat het over toegankelijkheid van onderwijs.
In aanloop naar de gemeenteraadsverkiezingen van 2022 maakten we een serie over verschillende artikelen van het VN-verdrag Handicap samen met Bijzonder in Arnhem en RTV Connect en wat de gemeente daarvoor zou moeten doen. De items over het recht op onderwijs zijn elders op onze website terug te vinden.
Er wordt vaak gedacht dat onderwijs in Nederland voor kinderen goed toegankelijk is. Maar helaas is dat niet voor alle kinderen vanzelfsprekend.
Inclusief onderwijs is de basis van een inclusieve samenleving. Nederland behoort tot de landen in Europa (en daarbuiten) met het meest gesegregeerde onderwijssysteem. Ook als ouders denken dat hun kind beter past op de school in de buurt, dan nog kunnen scholen kinderen weigeren vanwege van hun beperking. Door kinderen op grond van hun beperking uit te sluiten van ‘gewoon’ onderwijs, wordt kansenongelijkheid vergroot en leren kinderen met en zonder beperking van jongs af aan dat het normaal is om niet mee te kunnen doen wanneer je een beperking hebt.
In Nederland gaan sinds de ondertekening van het VN-verdrag Handicap (2016) meer kinderen naar het speciaal onderwijs en krijgen minder kinderen ondersteuning in het ‘gewone’ onderwijs. Verder is het aantal kinderen dat helemaal niet naar school kan de laatste jaren toegenomen. Jeugdjournaal besteedde daar in juni nog aandacht aan.
Dat moet anders, want ieder kind heeft recht op onderwijs! Wij vinden dat kinderen en hun ouders allemaal dezelfde keuzevrijheid zouden moeten hebben bij het kiezen van een school.
Om dat mogelijk te maken moeten we zorgen voor inclusief onderwijs. Daar zijn gelukkig ook mooie voorbeelden van in Nederland. In Els is bijvoorbeeld een afdeling van Lichtenbeek in basisschool de Esdoorn. Onze collega’s van SGO Overbetuwe organiseerden een mooie ervaringstour naar deze school op 8 oktober.
Een deel van het probleem is dat veel schoolgebouwen niet toegankelijk zijn voor leerlingen en leraren met een beperking. In Arnhem is sinds 2024 geld beschikbaar om scholen toegankelijk te maken voor bezoekers met een beperking. Maar om echt op school les te krijgen of te geven is meer nodig. De gemeente heeft afgesproken dat ze hier onderzoek naar laten doen.
Maar met alleen toegankelijke schoolgebouwen is het onderwijs nog niet inclusief.
Er moet ook nagedacht worden over hoe alle kinderen kunnen leren, elk naar eigen vermogen. In het speciaal onderwijs is hier veel kennis over. Maar gek genoeg kunnen veel kinderen in het zogenaamde ‘gewone’ onderwijs niet goed meekomen.
Daar moet verandering in komen, dat vindt ook de regering in Den Haag.
In 2035 moet in Nederland het onderwijs inclusief zijn. Beleidsmakers en mensen die in het onderwijs werken vinden 10 jaar klinken al heel snel. Maar voor kinderen is 10 jaar heel lang. Dat wil zeggen dat we voor de kinderen die nu op de basisschool beginnen nog accepteren dat zij geen gelijke kansen krijgen. Immers, in vervolgonderwijs kennen we geen speciaal onderwijs meer. Dan moet iedereen maar ‘gewoon’ mee kunnen komen. We kiezen er daarmee voor om nog een hele generatie kinderen op te laten groeien in een stad waarin het normaal is dat kinderen op grond van hun beperking/ chronische ziekte worden uitgesloten van ‘gewoon’ onderwijs en in speciale busjes naar speciale scholen worden gebracht.
In deze week van toegankelijkheid vragen wij dan ook aandacht voor het perspectief van de kinderen van nu.
Want stel je voor, je zit nu op een school bij jou in de wijk. Daar heb je het goed naar je zin. Als je over een paar jaar naar de middelbare school moet, wil je graag naar dezelfde school als je vrienden.
Een heel normale kinderwens, maar als je bijvoorbeeld een spierziekte hebt en daardoor gebruik maakt van een rolstoel, is dat opeens niet meer zo vanzelfsprekend.
Een kind kan niet nog 10 jaar wachten, dan is de schooltijd voorbij.
Een inclusief Arnhem kan niet zonder samen opgroeien en dat wil zeggen dat we geen tijd te verliezen hebben!
Wij zijn dan ook benieuwd wat de Arnhemse scholen doen om te zorgen dat kinderen met een beperking ook nu al gelijke kansen krijgen?
